4,075 Бардыгы /

Жашы деле, карысы деле түтѳтүп коюп жүргѳнү адаттагыдай эле кѳрүнүш болуп калды. А бирок ошол чылымдын кесепети жѳнүндѳ маалыматыңыз барбы? Ал адам баласы үчүн канчалык коркунуч келтирерин жана ѳмүрүңүздү да кыскартарын билесизби? Анда эмесе, тамеки чегүүнүн зыяндуулугу жѳнүндѳ сунуштамакчыбыз.

Рак оорусунун  15 түрүн пайда кылган жана организмди толугу менен жабыркаткан тамеки болуп саналат. Тамеки ѳлүмгѳ алып келбесе да, ал кѳптѳгѳн ооруларга жана ден соолуктун бузулушуна себепчи болот.

Тамеки жана тамекинин түтүнү миңден ашык химиялык заттардан турат, алар бизге белгилүү токсикалык, канцерогендик, атерогендик, тератогендик заттар болуп саналып, чылым чегүүнү адатка айлантат.

Чылым чеккен адамдардын рака кабылуу ыктымалдуулугу, чекпеген адамдага караганда 20 эсе жогору. Тамекиден ѳпкѳ рагынын пайда болуусу эркектерде – 90 пайызга жакынболсо, айымдарда – 80 пайызды түзѳт.

Дүйнѳдѳгү ар бир ѳлүмдүн үчүнчүсү жүрѳк-кан-тамыр ооруларынын кесепети. Жүрѳк-кан-тамыр ооруларынын келип чыгуусун да тамеки чегүү шарттайт.  Ар жыл сайын ѳнүккѳн ѳлкѳлѳрдѳ 600 000 адамдын жанын алат, ал эми ѳнүгүп келе жаткан ѳлкѳлѳрдѳ миллиондон ашат.

Чылым чегүү айымдардын кош бойлуулугунда, тѳрѳтүндѳ терс таасирин тийгизет. Бойдон түшүү, ѳлүк тѳрѳлүүсүнѳ түтүндѳн чыккан никотин жана башка уулуу заттардан жабыркаган түйүлдүктѳр кабылат. Энелердин чылым чегүүсү эмчек сүтүнүн азайуусуна жана ымыркайдын ден соолугуна зыян тийгизет. Айрым изилдѳѳлѳргѳ таянсак атасы да чылым чеккен болсо баласы тубаса дефект менен тѳрѳлүп, жада калса ДНК бузулат.

Жугуштуу оорулардын катарын толуктаган кургак учук оорусуна тамеки чегүүнүн таасири болуп, айрым учурда чылым чеккенге чейин билинбеген же латенттик формада болушу мүмкүн.  Кургак учуктун айынан каза болгондордун 26%ы чылым чегүү менен байланыштуу.

Тамеки чегүүнүн активдүү жана пассивдүү жолдору болуп, эгер бир адам чылым чексе ѳзү активдүү чылым чегүүгчү болот. Ал адамдын жанында турган адам пассивдүү чылым чегүүчү болуп, чылым чекпегени менен аба аркылуу организми кѳбүрѳѳк жабыр тартат

Мындан сырткары, тамеки менен байланышкан ооруларга: катаракта, угуу жѳндѳмдүүлүгүнүн жоголушу, кариес, ашказан жарасы, псориаз, чачтын түшүүсү жана бырыштардын эрте пайда болуусу кирет. Бюргенрдин оорусуна, артерия, вена жана нервтердин сезгенүүсүнѳ алып келет.

Эскерте кетсек, бул ооруларды электрондук тамеки жана кальян чеккендерге да жугуусу ыктымалдуулугу бар.