798 Бардыгы /

БИШКЕК. АКШнын эл аралык өнүктүрүү боюнча агенттиги (USAID) беш жылдык регионалдык атаандашуу жөндөмдүүлүгү, соода жана жумуш орундарын түзүү боюнча долбоордун ийгиликтүү аяктагандыгын шардана кылды. Аталган долбоор Борбор Азиядан экспортко жана жашылча-жемиш, транспорттук-логистикалык жана туристтик секторлордо иш менен камсыз кылуунун жогорулашына гана өбөлгө жаратты.

Ошентип, аталган долбоор туристтик ассоциациялар, туризм боюнча улуттук комитеттер жана туризмди илгерилетүү боюнча жеке сектордун 400дөн ашык өкүлдөрү менен тыгыз өнөктөштүктө иштеди. Мисалы, социалдык медиадагы кампаниялар, мунун ичинде эл аралык WideOyster журналындагы Борбор Азия жөнүндө атайын чыгарылыш дүйнө жүзү боюнча 24 миллиондон ашык көрүүчүгө жетти. Ошондой эле бул долбоордун алкагында USAID Кыргыз Республикасынын жана Борбор Азиянын башка өлкөлөрүнүн туристтик обьекттеринин жогорку сапаттагы 3 D панорамалык карталарын  түзүүгө дагы жардамдашты. Мындан тышкары USAID 31 жаңы жана заманбап жөө жүрүү маршруттарын иштеп чыгып, анын кеңири сүрөттөмөсүн дагы жарыялады. Бул жөнүндө маалымат миллиондон ашык потенциалдуу туристтерге дейре жеткизилди. Бул аракеттердин аркасында эл аралык “Lonely Planet” басылмасы Борбор Азияны 2020-жылдын январына карата дүйнөдө мыкты туристтик регион деп атады.

USAID долбоору экспорттун көлөмүн көбөйтүүгө көмөктөшүү, бизнести өнүктүрүү жана жаңы жумуш орундарын түзүү үчүн Борбор Азияда 34 инновациялык долбоорго 1,97 миллион доллар иретинде гранттык колдоо көрсөттү. Бул колдоонун жардамы менен өнөктөш компаниялар 634 жаңы жумуш ордун түзүп, 37 жаңы рынокко чыга алды. Маселен, Кыргыз Республикасынан чыккан «Ecomarket» компаниясы куурулган буурчакты жана кой буурчакты өндүрүүнү көбөйтүү үчүн жаңы жабдуу алды. Бул компанияга өндүрүштүн көлөмүн эки эсе көбөйтүүгө жана өлкөдө тоют буурчактарын ири экспорттоочулардын бири болууга жардам берди. Бул кеңейтүү Ecomarket компаниясына буурчак жеткирген 500дөн ашык фермерге дагы пайда алып келди.

USAID жана өнөктөштөр Борбор Азия соода Фоурумун түзүштү. Долбоор форумду таанымал бренд болушуна жардам берди. Ал региондук сооданы жогорулатуу максатында өнөктөштүк мамилелерди жолго салуу үчүн 16 минден ашык бизнес өкүлдөрүн тартты. Ар жылдык форумдардын жүрүшүндө 88 миллион доллардан ашык суммага рекорддук сандагы келишимдерге кол коюлду.

Форумду өткөрүүдөн тышкары аталган долбоор Транспорт жана Логистика  боюнча өнөктөштүктү  бекем түздү. Буга Борбор Азиядагы 150 ири транспорттук-логистикалык союздар жана жеке компаниялар кирди. Өнөктөштүк соода тоскоолдуктарын жоюуга, товарлардын агымын жакшыртууга, региондук атаандашуу жөндөмдүүлүгүн жогорулатууга, транспорт жана логистика чөйрөсүндө иш менен камсыз кылууну жогорулатууга багытталган реформаларды сүрөмөлөөдө жеке сектордун жактоочуларына активдүү колдоо көрсөтмөкчү.

Ошентип, жалпы жонунан USAID акыркы жыйырма жыл ичинде Борбор Азиядагы сооданы өнүктүрүүгө туруктуу көмөк көрсөтүп келатат. Региондук кызматташтыкты, бизнести кеңейтүү жана калкы үчүн жумуш орундарын түзүү боюнча өзүнүн Программаларын дагы улантат.

Алишер ТОКСОНБАЕВ, өз кабарчы