Аймак

САРЫ МАЙ ЖЕГЕН КЫРГЫЗДАРДЫН СӨЗҮ ДА САРЫ МАЙДАЙ

САРЫ МАЙ ЖЕГЕН КЫРГЫЗДАРДЫН СӨЗҮ ДА САРЫ МАЙДАЙ

 3,848 Бардыгы /

Жалал-Абад шаарынын түндүк тарабынан утуру жогорулап айылдарды, жаңгак токойлорун, адырларды, жылгаларды, кокту-колотторду, ашууларды аралап кете берип, анан укмуштуудай кооз жайлоолорго жолугасың Ал жайлоолор андан ары Тогуз-Торо, Ак-Талаа райондору менен чектешип, жергебиздин кооздугу эми улангандан улана берет…

Биздин Ак-Тоок, Кара-Март айылындагылар ушул жайлоолорго жайы менен жайлап, малдарын семиртип, каймак-сүт, айран-сүзмө, май-чөбөгө, курут, чөбөгө курут, бал, дары чөптөрдү ж.б. жыйнап, белендеп, күн салкындай баштаганда кыштоого (кайра айылга) кайтышат.

Илгери ушундай сары майды тандыр наны менен айда тойгончо жакшы көрүп жейт элек. Бул чынында чоң азык болор эле. Бул сары майды, ошондой эле манты, чүчпара, курут аш, ширин күрүчкө  да кошуп жейт элек. Дагы бир сонун учур, тандырдан жаңы эле үзүлгөн ысык нанды колубуздун чала-була күйгөнүнө карабай майда туурап, сары май менен аралаштырган “мыкчымайды” тим эле тамшангандан тамшанып жээр элек)

Ал эми сары майга бал  кошуп жеп турган өзүнчө эле чүйгүн оокат болуп, дастаркондо турса роскоштун роскошу сыяктуу да кабыл алынчу.

Ошо, баягы эле айылда чоңоюп-өсүп жүргөнүбүздө кыш күндөрү эл катары тумоолоп калганда ысык печкенин жанында, дары ичип же ичпей деле, уктап-уктап кайра өзүбүздүн кадимки саламат абалыбызга жеңил эле келип калчубуз. Азыр ойлоп, ушул тоонун таза тамактарынын кубатынан го, деп койдум…

Бул  сары майды апакемдин инилеринин келинчектери даярдап, анан бизге да насип болуптур. Жыл сайын ушундай камылга болуп турат, буйруй берсин.

Дастаркон четинде чогуу отуруп чай ичип калганда, ыңгайы келип калса эле апакем ошо инилеринин келинчектерин алкап, жылуу сөздөрдөн айтып калат. Бир эмес, эки эмес айтылып турган мындай алкоонун ар бир учурунун орду бардай болуп, мен дагы бул сөздөрдү ашыкча дебеймин. Демек турсун, апакемдин алкоосунан нукура жашоонун, тынбаган ак эмгектин, сый-урматтын, кең пейилдин жуурулушкан жагымдуу шарапатын туйгандай болуп, өзүмчө таң калганым, таң калган.

Ал эми бул бал  Тогуз-Торонун тоо гүлдөрүнүн ширесинен топтолгон. Жайында туугандарыбыз “ушул таза балдан алып албайсыздарбы” деп калышканда ырас эле, зерикпей алып алганыбызга да азыр маани берип жатырымын.

Эми азыр мурдагыдай үзүлүп түшүп жебесек да, тумоолоп, гүртүлдөп жөтөлүп жатканда булардын пайдасы таза эле  тийип жатат.  Шүгүрчүлүк.

 

Зирек Асанова, Жалал-Абад – Бишкек

 

Автор

Байланыш дареги

Email: aymak.kg@mail.ru

Телефон: +996 (770) 81-00-32

Факс: +996 (3722) 2-32-36

Адрес: Жалал-Абад ш. Ленин к. 17