10,095 Бардыгы /

Жалал-Абадда токой-чарбасында маселел өтө курч, оор бойдон калууда. Мисалы, Тоскоол –Ата токой чарбасында абал мышык ыйлагыдай. Биз билгенден Акыл Арзыкулов деген директор болуп иштейт. Бирок иштеген 3 жылдан бери бир көчөт өстүргөн жок. Тескерисинче 50-100 жылдап өсүп өнгөн токой жыгачтарын өзү кыркып сатып жатканына эл наразы.
Ошол Тоскоол-Ата токой чарбасында эски бакты кыйып, жаңы бак кылабыз дешип 2013 жылы 30 га жерге көчөт тигилген экен. Бирок ошол бактан бир да көчөт көктөгөн эмес.
– Күзгү, кышкы ревизия барса Шайбек Эсенбаев, Шакас Омуралиев дегендер Швейцариялыктардын каржылоосу менен көчөттөрүн өстүргөн атайын уюм бар. Алардын өнүп калган көчөттү, тамыры жок чырпыктарды алып келип орното коюшуп, тыйынын берип, ревизиядан өткөрө коюшат. Башкармалыктан барган ревизия болсо чайын ичип коюп кетип калат,-дешти нааразы болгон токойго күйгөн атуулдар.
20013-жылы март айында карылыгы жетип калган алынган 30 гектар алма бакта өскөн көчөттүн бирөө да өспөй калган. Башканы кой директор өзүнүн 2 га жерге эккен көчөтүн да мал жеп,жайдак жайытка айланган.
Токойлор кыркылган, дарактарды отунга сатып жатышат. Азыр дагы Ноокенди карасаң бардык эле жерлерде Тоскоол-Ата токой чарбанын отундары кыркылып, араланып жагылып жатат. Жаңгакты да материал катары колдонуп жатышат. Ал эми көктөбөгөн көчөттөрдүн ордуна Швейцарлар өстүргөн көчөттү коюп койгону үчүн областын токой чарбасынын башкармалыгынын башчысы Бакыт Эрмековго бир нече кайрылышкан, бирок көңүл бөлүнүп, чара көрүлгөн эмес.
Облустук токой-чарба тараптан жылына 2 жолу текшерүү болот да бирок натыйжа чыкпайт. Ал кимге пайда, кимге зыян? Азыр бир көчөттүн эң арзаны 8 сомдон турат. Ал жерге канча каражат кетип, эгилип атат. Караш керек да.Көчөттү директор өзү өстүрсө анан эл өстүрөт да. Өзү кылбаса элге кантип өстүр дейт? Облуска кайрылсаң, карадык дешет бирок жыйынтык
Азыр Тоскоол Ата токой чарбасынын айрым жерлеринде токойлор тегиз кыркылып, жайыт болуп кеткен жерлер бар. Өзгөчө Алаш-Коргундун Эрменди, Олжобай-Терек, Кереге-Таш ,Таш-Короо бөлүмү, Казар-Мазар коругунун Тогуз-Булак, Алчалуу-Майдан, Шайдан бөлүктөрдө токой аясуз кыркылган.
Токойлор кыркылып жок боло берсе, сактабасак эртеге жашоо жок. Жаратылыш бузулат. Ал эми токой чарбанын тонолуп, крдолуп жатканын төмөндөгү сүрөттөр далилдеп турат. Кадр саясаты да алымсындырбайт. Анткени диплому бары дагы, жогу дагы иштейт. Буга мисал “Алаш” коругунун башчысы Эмилбек Мамытов аттуу жаран диплому жок иштеп жатат.

Орозалы Карасартов, журналист