5,963 Бардыгы /

Бүгүн, 15-апрелде Ноокен районунун Бүргөндү жана Достук айыл аймактарынын фермерлеринин дыйканчылык талаа базасында жашылчаларды өстүрүү боюнча облусттук практикалык семинар кеңешме болуп өттү деп маалымдады өкүлдүн басма сөз катчысы. Жашылчаларды өстүрүүгө арналган практикалык көргөзмөлүү семинар кеңешмеге Сузак, Базар-Коргон, Ноокен жана Аксы райондорунун айыл чарба тармагын тейлеген акимдердин биринчи орун басарлары, аталган райондордун агрардык өнүктүрүү башкармалыгынын башчылары, айыл аймактарынын башчылары жана алдыңкы жеке фермер дыйкандар катышышты. Айыл чарба азыктарын мол өндүрүүгө арналган практикалык семинар-кеңешменин катышуучулары алгач Ноокен районундагы Бүргөндү айыл аймагына караштуу Ууру-Жар айылындагы жеке дыйкан жана ишкер Шабданбек Амракуловдун үй-бүлөлүк өздүк чарбачылык иштери менен жеринде таанышышты. Жеке ишкер дыйкан 2008-жылдан бери жашылчаларды өстүрүү боюнча үзүрлүү эмгектенип келет. Учурда өзүнүн кармагындагы күнөсканаларда (теплицада) 210 миң даана болгар калемпирин, 25 миң даана помидор көчөттөрүн, 15 миң даана баклажан жана 25 миң даана бадыраңдын көчөттөрүн өстүрүп, райондун аймагындагы дыйкандарга арзан баада сатып жаткан кези.
–Облусттук айыл чарба кызматкерлеринин семинар-кеңешмесин өткөрүүнүн башкы максаты дыйкандар үчүн пайда алып келүүчү жашылчаларды өстүрүүгө багыт берүү болуп саналат. 9-майдан кийин Кыргызстан Бажы союзуна кошулуп, Евразия экономикалык союзуна киргенден кийин биз үчүн Россиянын рыногу кеңири ачылат. Жакында эле биздин облустан курамы 6 адамдан турган делегация Россиянын Чувашия республикасы менен достук жана кызматташтык алаканы түзүп келишти. Алар бизге помидор менен бадыраңды ченелбеген өлчөмдө алууга ынтызарлыгын ачык эле билдиришти. Ошондуктан дыйкандарыбыз бул маселеде чочуркабай иш жүргүзүшсө болот. Ал эми пахтачылык жагына токтолсок, анын баасын дүйнөлүк рынок аныктайт экен. Баасы дагы ошол жактан чечилип жаткандыктан дыйкандарыбызга пахта эккиле деп сунуш кыла албайбыз. Бул маселеде ар бир дыйкан өзү «кабыргасы менен керешип» чечүүсү керек,–деди өкүл Жумагүл Эгембердиева.
Семинар-кеңешменин катышуучулары жеке ишкер Шабданбек Амракуловго күнөсканаларда жашылчалардын көчөттөрүн кандай шартта өстүрөөрү жана аларды кимдерге сатаарын, тапкан пайдасы канча болоору туурасындагы өздөрүн кызыктырган бир топ суроолорду беришти. Жеке ишкер дыйкан Ш. Амракулов өткөн жылы таза кирешеси 1 млн. 300 миң сомдон ащкандыгын маалымдады. Жашылчаларды өстүрүү менен эле чектелип калбастан, 40 жылга чейин мөмө берүүчү шабдалынын мыкты сортторун Баткен облусунан алып келип өстүрүп жаткандыгын белгиледи. Өмүрлүк жубайы Токтокан жана уул-кыздары жеке ишкердин «жеңилин жерден, оорун колдон алган» жакын жардамчылары экендигин баса белгилеп кетти. Азыркы учурда жеке ишкер Ш. Амракуловдун айыл аймагынан арендага алган 2 га. жери жана 10 сотыхта жашылчалардын көчөттөрүн өстүргөн күнөсканасы бар.
Өкүл Жумагүл Эгембердиева баштаган облустун айыл чарбасын көтөрүүгө арналган семинар-кеңешменин катышуучулары жеке ишкер Шабданбек Амракуловдун күнөсканаларын, талаага олтургузулган дыйканчылык иштери менен кеңири таанышуу мүмкүнчүлүгүнө ээ болушту.
Андан соң семинар-кеңешменин катышуучулары Достук айыл аймагындагы Кызыл-Туу айылынын тургуну Исамидин Турдалиевдин капуста өстүрүлүп жаткан аянтында болушту. Жеке ишкер 1998-жылдан бери өзүнүн үйүнө күнөскана куруп, Кызыл-Туу айылынын элине жашылчалар менен бахча өсүмдүктөрүнүн көчөттөрүн сатуунун өзүнөн эле жылына 150 миң сом таза киреше таап келет. Анын карамагындагы 270 кв.м. жерге курулган күнөсканасынан бир гана жазда эгилүүчү жашылчалардын көчөттөрү өстүрүлбөстөн, кыш мезгилинде помидор менен бадыраңдын дагы түшүмдөрү жетиштирилип келет. Азыркы учурда жеке ишкер 1,50 га. аянтка Голанд-гибрид «Назами» капустасын өстүрүп жатат. Анын түшүмү гектарына 65 тоннаны түзөт. «-Аманчылык болуп, ак эмгегим кайтып калса капустанын кеткен чыгашасынан кала турган кирешеси 500 миң сомдон ашаары анык»,-дейт жеке ишкер И. Турдалиев. Капустанын түшүмүн жыйнап алаары менен экинчи түшүм катары дандык жүгөрү өстүрөт.
Айыл чарба тармагындагы жашылча тармагын өнүктүрүү багытындагы саамалыктуу иш-аракеттер, жеке демилгелер менен таанышуу максатында келишкен семинар-кеңешменин катышуучулары жеке ишкер Бектеналы Осмонов жана Дилшат Ташиевдин талаачылык аянттарында болушту. Аталган дыйкандар жашылчаларды өстүрүү менен гана чектелип калышпастан, коон-дарбыз өстүрүүнү дагы ишенимдүү колго алынгандыгына келген коноктор өз көздөрү менен көрүшүп, терең ыраазы болушту. Бул багыттагы алардын алдыңкы иш-тажрыйбалары менен жетишкендиктерин облустун калган аймактарына кеңири жайылтуу маселеси дагы ишенимдүү колго алына турган болду.

Жолдошбай Осмонов, журналист