Аймак

Орозгүл Токторбаева, ырчы-аткаруучу: ”Бейиш эненин таман астында”

 24,252 Бардыгы /

Орозгүл Токторбаева, ырчы-аткаруучу:  ”Бейиш эненин таман астында”

-Апа деген улуу сөз. Сиз апаңыздын эмнеси менен сыймыктанасыз?

-Бейиш эненин таманында дегендей апамдын жанында болгон ар бир мүнөт, секунда да азыркы алыста жүргөн абалымда мен үчүн эч нерсе менен өлчөй алгыс бакыт, жан дүйнөмдө көтөрө алгыс кусалык болуп жаткан учур. Албетте, апамдын амандыгы, апамды алаканына салып сыйлаган атамдын камкордугу, алардын биздин амандыгыбызды тилеген батасы бизге ар дайым күч-кубат берип турат. Апам-биздин жашообуз! Биз үчүн жазылбаган чоң дастан, биздин Курманжан Даткабыз! Өмүр бою жаш жеткинчектерди окутуп далай окуучуларга өз билимин сиңдирип келди, эне сага кандай мактоо жарашат демекчи, апам жөнүндө дегеле жөнөкөй сөз таба албай турам, мактоодон алысмын, эл калыс, менин апамды мактап айткан сөз аздык кылат! Апам-үч эм төрөгөн ыйык касиеттүү аял, канча келин-кесектер чочулап калган убакта апамдын колунан эм алышып чыйралышкан. Апа деген улуу сөз ар дайым оюмда, сагынганда апакелеп эркелээр апамдын ар бир кадамына, абага эмес адамга таасир калтырып сүйлөгөн сөздөрүнө, жасаган эмгеги үчүн ар дайым сыймыктанам!

– Бала кездеги апаңызга байланышкан кайсы окуяны көп эстейсиз?

-Бала кезимдеги ар бир эсте каларлык окуялардын баары апам менен байланыштуу, атам менен апам аябай ынтымактуу түгөйлөр, биринин сөзүн экинчиси жерде калтырбай колдоп турушат. Бардык маселе экөөнүн кеңешүүсү менен чечилет. Ошондуктан апам менен атамды бөлүп кароо мен үчүн оңтойсуз экенин сезип жатам. Апам мектеп мугалими болгону үчүн тартипти катуу кармачу, ошону менен бирге эле бардык бир туугандарымдын жөндөмдөрүнө жараша болгон шартты түзүп берип эч качан каршы болчу эмес, ошондуктан баарыбыз өзүбүз тандап алган кесиптин ээлери болдук.

-Эне жөнүндө ырдап бер десе кайсы ырды ырдаар элеңиз?

-И.Аманбаевдин “Апакем”деген ырынын “Өмүр бою кызмат кылсам да, ак сүтүнө арзыбайт экен”-деген саптарынын мааниси көп нерсеге чекит коёт эмеспи. С.Жумалиевдин да “Апакем” деген ырын көп ырдайм. Азыркы учурда сагынычымды ырдоо менен алаксытып келем. Ырларымды баштаганда сөзсүз апам жөнүндө ырдоо мага адатка айланды. Ал ыр “Апама арноо”- деп аталат, сөздөрү керемет: “Бапестей албай жүрөмүн, Балаңдын чыгып жаманы”…..башка кандай кеп болмокчу?- ким жазса да рахматымды айтамын!
Апамдын,атамдын амандыгын,өмүрүн ар дайым кудайымдан тилейм!

-Кайын энениз жөнүндө көптөгөн жакшы сөздөр айтылып, жөө жомокко айланганын угуп жүрөбүз, ал киши жөнүндө эмне айта аласыз?

-Ооба, кайын энем жөнүндө айтсам өтө акылман,көрөгөч,боорукер жан болгон дешет,тилекке каршы мен көрбөй калдым, албетте -өкүнүчтүү, көрүшүп колум менен чай берип,батасын алып калсам болмок. Кызыгы,ал кишини өмүрүмдө көрбөсөм да түшүмө кирип турат,арбак сезсе керек,түшүмдө кадимкидей чай куюп төрдө олтурган кайын энеме сунуп жаткан болом,кайын энем аппак жоолук оронуп,олуттуу көз карашы менен карайт,ал көз караш өңүмдө көргөндөй таасир калтырат.Кыргызча ырларды өтө сүйүп укчу экен,тируүү болсо өз колум менен көйнөк тигип кийгизип төргө олтургузуп алып ырдап да бермек экенмин деп калам.

-Өзүңүз да эне катары кандай касиет, улуулукту, жоопкерчиликти сезип жатасыз?

-Ал эми өзүмдү эне катары карасам, биз азыр өтө эрке, жалкоо, жалакай энелербиз, апаларыбыздай 5-10 бала төрөп, эч кандай шарты жок үйлөрдө түн уйкусун бузуп сүт жылытып, тербетип, айтор бүтүндөй мээримге бөлөп, ал арада мамлекеттин жумушун калтырбай иштеп коомго да пайда келтиришкен ак маанай апаларыбыз, ошолордун эмгегин баалайм! Анан албетте, мен да заманбап эне катары эң жакшы түзүлгөн шартка карабай баары бир бала багып, тарбиялап, билимдүү, бактылуу кылып өстүрүү бул эң бир жоопкерчиликтүү, өтө татаал, ар тараптуу терең билимди талап кылган, бүтүндөй энергияңды сарп кылуучу, анан да эне деген эң ыйык атка татыктуу болуш үчүн кандидат болуп ат салышып, аракет кылып жон терим менен сезип жаткан мезгилим!

Орозалы Карасартов, “Аймак”

Автор

Байланыш дареги

Email: aymak.kg@mail.ru

Телефон: +996 (770) 81-00-32

Факс: +996 (3722) 2-32-36

Адрес: Жалал-Абад ш. Ленин к. 17