1,359 Бардыгы /

Бүткүл дүйнөлүк саламаттыкты сактоо уюму Азыркы таптагы “Коронавирус” ат менен жер жүзүнө белгилүү болгон инфекция COVID-19 илдетинин жайылуу жолдорун жабуу аркылуу эпидемияны токтотууга болорун белгилейт. Анын жайылуусунун эң башкы себеби – жарандардын өздүк гигиенаны сактабагандыгында. Айлана тегеректеги бизди курчап турган нерсенин баары тең тигил же бул жугуштуу ооруну алып жүрүшү мүмкүн. Анын бири биз күн сайын соода-сатык, кызмат көрсөтүү үчүн колдонуп жүргөн кадимки акча каражаты.

Нак акчалар дүйнө жүзүндө микроб ташуучу эң “ыплас” заттардын бири болуп саналат. Акча колдон-колго өтүп отуруп, өзүнө ар кандай вирус, бактерия жана микробдорду жашатып алат. “Коронавирус” башка вирустар же бактериялар сыяктуу эле, бардык жерде жайылып жүрөт. Айрыкча, банкноттордун, монеталардын, кагаздын, смартфондордун, пластик карталардын, капчыктын жана башка буюмдардын беттеринде болушу мүмкүн. Андыктан соода кылууда же акча каражаты менен башка иш жүргүзүүдө Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы төмөнкүлөрдү эске алууну сунуштайт.

Сактануунун эң жөнөкөй эрежеси, Дүйнөлүк саламаттык сактоо уюмунун сунуштарына ылайык–жеке гигиенага кылдаат көңүл буруу зарылдыгында. Нак акчаларды кармагандан кийин колду таза кармоо, колду самындап жууп туруу же антисептик колдонуу. Эгерде бардыгыбыз ушул жөнөкөй эрежелерди сактасак, инфекцияларды таратуу тобокелдигин азайтабыз.

Улуттук банк мүмкүн болсо, үйдөн чыкпай, интернет банкинг аркылуу төлөм карттын жардамы менен төлөм жүргүзүүнү сунуштайт. Азыр электрондук каражаттарды пайдалануу аркылуу көптөгөн мүмкүнчүлүктөргө жана кызмат көрсөтүүнүн кеңири спектрине жол ачылган. Айта кетүүчү нерсе, электрондук акчанын пайда болушу менен колдонуучулар акча каражаттарын көтөрүп жүрбөстөн, ар түрдүү төлөмдөрдү банктык кызматтардын адистери же кассирдин жардамы жок эле каалаган убакта, каалаган жерден өз алдынча ишке ашырууга шарт түзүлдү.

Электрондук акча – бул программалык-техникалык жабдууда электрондук түрдө сакталып турган каражат. Электрондук капчык (кошелек) электрондук акча инструменти болуп саналат. Соода түйүндөрүндө сатып алуу же тейлөө кызматтары үчүн төлөөдө тиешелүү аппараттар аркылуу пластик карталар колдонулат.

Электрондук акча аркылуу эсептешүүнүн ыңгайлуу жана пайдалуу экендигин азыр жарандар арасында суроо-талаптын жогорулап жаткадыгынан байкоого болот. Анткени, кардар үйдөн чыкпай туруп, электрондук акча аркылуу азыр 200дөн ашуун кызматтарды акысыз төлөй алат. Алардын катарына: коммуналдык кызмат, мобилдик байланыш, интернет, онлайн оюндар, салык төлөмдөрү, электрондук акчалардын ортосунда болгон акча которуулар, электрондук акчаны нак акчага айландыруу, чек ара аркылуу өткөрүлүүчү төлөмдөр жана башкалар кирет. Нак эмес төлөм жүргүзүүнүн калк үчүн популярдуу болуп кетишине – анын ыкчамдыгы, ыңгайлуулугу, коопсуздугу жана ишенимдүүлүгү себеп болууда.

Ушул жана башка Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын маалыматтары менен www.nbkr.kg жана www.finsabat.kg интернет сайттарынан тааныша аласыздар.