2,059 Бардыгы /

«Тош кутчу»  айылыбыз  К.Е. Ворошилов  атындагы колхозго айланган эле. Колхозубуз Сузак районундагы алдыңкы чарбалардан болуп эсептелинчү. Колхоздун конторасы ага  улантылган клубу, дүкөнү,  мончо,  мектеп,  навайкана, орт өчүргүч команда (топ)  жана  башка  чарбалык жайлары боло турган.  Дан эгиндери, пахта, жашылча өсүмдүктөрү,   өрүкзаарыбыз, бал чакаларыбызга чейин бар болуучу. Айылыбыз Жалалабат Көк – Жаңгак темир жолунун төртүнчү чакырымында тоонун түбүндө бак – даракка чөмүлгөн кыштак болчу.  Эл бейкапар жашап жаткан. Анан эмне болду?  «Германдар биздин мамлекетти басып киришти деген суук кабар элди сеcтентти. Үйүбүздүн дубалында   «Токонун үй-бүлөсу» деген жазуусу бар карыган атамын,  апамын алты жашар менин сөз кыла турчу аскерге кетип келбей калган агамын сурөтү турчу.  Токо акем колхоздун конторасында эсепчи болуп иштөөчү. Акем жеткен сүрөтчү,  колхоздун өздүк көркөм өнөр иштеринин уюштуруучусу болуп клубда пьесалар коюлуп турчу.  Үйүбүз толо китептер,  дубалда илинген гитара, мандалина, балалайка, мергенчилик мылтыгыбыз да илинип турчу.  Шахмат, шашки, доминолорубуз да бар  эле…

1942 – жылдын 18 – февралында акем Жалалабаттан согушка жөнөп кетти.  Атам,  эжем,  дагы бир – эки туугандарыбыз узатып келишти. «Баягы Барпыкөр аскерге бараткан балдарды ырдап узатып туруптур» деген сөздү айтып келишти.  Акем каты үзбөй жазып турду.  Бир катында  «Мен бетме – бет салгылашууга (рукопашный бой)   катышып мойнума найза тийди, дарыланып айыктым, кайра согушка кетем, Кенжебай мектепке бардыбы?- деп жазыптыр. Ошол каты акыркысы экен көрсө. Дегеним бир тууган акем Токонун  1942 – жылдын 26- сентябрында Сталинграддагы ийри салгылашууда октон каза болгон экен.

Жетимиш эки жылдан ашык кабарсыз болгон акемин курман болгонун, сөөгү Сталинграддын жанындагы Ерзовка кыштагындагы боордоштордун көрүстөнүнө коюлганы тууралуу кабарды небере кызым Эльвира менен күйөө балам   Рысбектин аракети менен  2014 – жылы алдык. Аларга алкышымы айтып олтурам. Колуна  курал алып,  душманга каршы чыгып өмүрүн кыйган, майып болгондор гана эмес,   согушка катышкандардын бардыгы, бардыгы – Баатырлар. Менин бир тууганым да  «Баатыр».  Улуу Жеңиштин 75 жылдык майрамына байланыштуу ичимдеги ызаамды айтып, агамды   газета   аркылуу  эл менен бирге, балким акыркы жолу эскерип алууну чечип, ушул саптарды жазып жатам.

Мага  окшогондордун кайгысын бөлүшөм. Ылайым өлкөбүздө согуш болбосун дегенден башка, эч нерсе колубуздан келбегени өтө өкүнүчтүү экени жан кеитип жатпайбы. Ата мекенибизди коргоп, курман болгондордун аттары, биздин элибиздин эсинен чыкпайт.

Бир тууган иниси – Кенжебай ИСМАЕВ, Сузак  районунун Октябрь  кыштагы, 87   жаштагы  пенсионер, 30 – апрель  2020 – жыл. 

Сүрөттө: акем Исмаев Токонун жана Ерзовкадагы көрүстөндөгү сүрөтү.