3,040 Бардыгы /

Аны китепкананын директору Бактыгүл Мырзаева ачып, окурмандарга Асыкбек Оморов жөнүндө маалымат берди. Ал Кыргызстандан 1-болуп кроссвордчу катары таанылган, алгачкы кроссворд жыйнактарын чыгарган, кыргыздардан 1-болуп Москвадагы “Поле чудес” оюнуна кроссвордчу катары катышкан адам экендигин айтуу менен ынамдуу тарыхый булактардын негизинде жазылган “Чынгыз хан” жана “Темирлан” сыяктуу тарыхый романдарынын жана “Кыргыздын ырым-жырымдары” аттуу илимий популярдуу китептин автору экендигин тааныштырып өттү.
Андан кийин сөз алган жазуучу өзүнүн Алтай крайына жана Кытай кыргыздарына жасаган саякаты, Түркүяга болгон иш сапары жана андан алган таасирлери тууралуу ой бөлүштү. Анын айтуусунда кыргыздар эң байыркы эл экендиги талашсыз чындык. Алар Азиянын чыгышы Манчжуриядан баштап Днепр (Делбирим) дайрасына чейин жашап, “оомалуу-төкмөлүү дүйнө” дегендей, ар кайсы кылымда бирде жеңип, бирде жеңилип, бирде толуп, бирде бөксөрүп келген жоокер калк. Алсак, XI кылымдын аяк ченинде сельжуктардын султанынын өтүнүчү менен кыргыз каганаты Орто Азияда бийлик жүргүзүп турганда Европанын рыцарларына каршы, же болбосо диндер ортосундагы согуштарда капырларга каршы 30 миң атчан кыргыз жоокерлери ислам динин сактоо үчүн сельжуктарга (түрктөргө) 1096-жылы жардамга барышып, алар менен бирдикте кресттүүлөргө каршы төрт жыл катары менен согушушкан. Осмон династиясынын 2-сулганы Орхонлунун демилгеси менен Түркиянын Никей шаарында кыргыздардын урматына тургузулган мүрзөсү ушул күнгө дейре сакталуу.
Кыргыздардын түпкүлүктүү эл экендигин Россиянын Красноярск, Алтай крайларында жана Кытайдын Синзянь автономдуу областындагы, Табагатайдагы, Манчжуриядагы тарыхый булактар жана жер-суу аттары далилдеп турат.

Автордун ишениминде кылым карыткан кыргыз ырым-жырымдары да элдүүлүктү сактоодо чоё роль ойногон. Аны жөнөкөй адамдардан тартып, эл башкарган бий, болуш, хандарга чейин ыйык тутуп, өз жашоолорунда колдонуп келишкен.
“Тилекке каршы кийинки муундар ата-бабалардан калган мындай баалуу мурасты унутуп бараткандыктан, “Кыргыздын ырым-жырымдары” деген китепти чыгардым”-дейт жазуучу.

Төлөнбай АБДЫРАЗАКОВ.