651 Бардыгы /

БИШКЕК. Бүгүн, 27-сентябрда Кыргыз Республикасынын Бишкек шаарында Шанхай Кызматташтык Уюмуна мүчө-мамлекеттердин тышкы экономикалык жана тышкы соода ишмердүүлүгү үчүн жооптуу министрлеринин жыйыны өтүп жатат, ШКУга мүчө мамлекеттердин министрлери жана орун басарлары катышууда.

КРдин экономика министрлигинин басма сөз кызматы билдиргендей, ШКУнун Тышкы экономикалык иштер боюнча кеңешинин жыйынын ачып жатып, Кыргыз Республикасынын экономика жана коммерция министри Данияр Амангелдиев ШКУнун Башкы катчысынын орун басары Сухел Хан мырзаны куттуктап, Тараптардын катышуучулары ШКУнун алкагында экономикалык кызматташтык жана сооданы тереңдетүү боюнча перспективаларды жана чараларды белгилешти.

 «Бүгүн биз интеграциялык өнүгүү стадиясында турабыз, ал кезде биздин өлкөлөр үчүн кызматташтыктын кеңири чөйрөсүндө потенциалды андан ары жогорулатуу үчүн жаңы мүмкүнчүлүктөрдүн бүтүндөй комплекси ачылган.

 Ушуга байланыштуу соода-инвестициялык жана ишкердик байланыштарды, жеткирүү чынжырларын жана жалпысынан интеграциялык процесстерди тереңдетүү боюнча биргелешкен күч-аракеттерди мындан ары консолидациялоо өзгөчө актуалдуу болуп саналат», – деп баса белгиледи министр.

 Соода-экономикалык кызматташтыктын көрсөткүчтөрүнө токтолуп, министр Кыргызстан менен ШКУ өлкөлөрүнүн ортосундагы товар жүгүртүүнүн көлөмү өсүү динамикасынын оң болгонуна карабастан, учурдагы потенциалга жооп бербей турганын билдирди.

 «Биз ШКУнун соода-экономикалык кызматташтыкты жакшыртууга багытталган мисалы, соода жана инвестиция үчүн тоскоолдуктарды жоюуга жана бизнес үчүн жагымдуу шарттарды түзүүгө көмөктөшүү демилгелерин кубаттайбыз.Мындан тышкары, бул аспектте санариптик технологиялар соода мамилелерин илгерилетүүдө чоң роль ойной алат, алар калктын жана бизнестин ыңгайлуу жашоодогу керектөөлөрүн канааттандыруу үчүн гана эмес, санариптик экономиканын контурларын жана мазмунун да аныктайт.

 Бул теманы иштеп чыгууда ШКУнун дээрлик бардык өлкөлөрү аймакта санариптик лидер болууга умтулуп, санариптик инфраструктураны өнүктүрүүгө, инновацияларды стимулдаштырууга жана стартаптарды колдоого багытталган реформаларды ишке ашырып жатканын баса белгилегим келет», – деди министр.

Министр ошондой эле кыргыз тарап ШКУ аймагындагы сатып алуучулар менен сатуучулардын биринчи онлайн жолугушуусун өткөрүү Концепциясын эксперттердин кароосуна сунуштаганын белгиледи. Ушуга байланыштуу мен Тараптарды бул Концепцияны координациялоого жана кийинчерээк кабыл алууга активдүү катышууга, ошондой эле бөтөлкөдөгү суу менен камсыздоо темасы боюнча гибриддик форматта жолугушуу өткөрүүгө чакырды.

Бул демилге аймактагы электрондук коммерция тармагында, анын ичинде ШКУ аймагы үчүн онлайн-платформаны түзүү аркылуу байланыштарды түзүүнүн оң импульсу жана эффективдүү механизми болуп калат», – деп КР Экономика жана коммерция министрлигинин башчысы ишенгендигин билдирди.

Кызматташтыктын дагы бир актуалдуу багыты, министр белгилегендей, «туруктуу өнүгүү жана жашыл технологияларды киргизүү чөйрөсүндө өз ара аракеттенүүнүн маанилүүлүгү.

Кыргыз Республикасында азыркы учурда экономикалык саясат жашыл технологияларды киргизүү, санариптештирүү, креативдүү экономиканы өнүктүрүү жана заманбап соода-логистикалык инфраструктураны түзүү аркылуу экономиканын инновациялык багыттары аркылуу туруктуу өсүш темптерине жетишүүгө багытталган. ички жана тышкы инвестициялар.

 Министрлер кабинети жашыл трансформацияга багытталган жана экономиканын секторлорунда “жашыл” интервенциялардын институционалдык негизин түзүү аркылуу Жашыл экономика принциптерине өтүүнү ишке ашырууда.

 Мындан тышкары өлкөгө туруктуу “жашыл” каржылоону тартуу механизмин түзүү, “жашыл” долбоорлорду илгерилетүү, климаттык каржылоону тартуу боюнча иштер активдүү жүрүп жатат.

 Биз ШКУ өлкөлөрүн жашыл экономика тармагындагы кызматташтыкты колдоого, тажрыйба алмашууга жана климаттын өзгөрүүсүнүн көйгөйлөрүн биргелешип чечүүгө жана өлкөлөрүбүздүн туруктуу келечегин камсыз кылууга мүмкүндүк берүүчү технологияларды трансфертке чакырабыз», – деди министр Д.Амангелдиев.

 Анын айтымында, чыгармачыл тармакты өнүктүрүүгө өзгөчө көңүл бурулууда.

Өлкөдө Жогорку технологиялар паркы бар. Ошондой эле ишмердүүлүктүн 99 түрүн камтыган, эң ыңгайлуу салык шарттарын камсыздаган, ошондой эле географияга же жайгашкан жерине байланууну жок кылган Креативдүү өнөр жай паркы түзүлдү.

 Өлкөгө жогорку квалификациялуу чет элдик IT адистерди тартуу максатында чет элдик жарандарга “Digital Nomad” макамын ыйгаруу боюнча пилоттук долбоор ишке ашырылууда. Бул статустун ээси республикада жашаган жери боюнча каттоодон бошотулат, ПИН номер алат, иштөөгө уруксат алуудан бошотулат жана каттоосуз жеке ишкердик менен алектенүүгө жана банктык эсептерди ачууга укуктуу. Ушуга байланыштуу Кыргызстанда креативдүү бизнес ачууга жана инвестиция салууга эң ыңгайлуу шарттар түзүлүүдө.

 Министрдин айтымында, өз ара аракеттенүүнүн дагы бир актуалдуу багыты – бул биздин аймактагы инфраструктуралык долбоорлордун потенциалы. Транспорт-логистикалык инфраструктураны өнүктүрүү Кыргызстан үчүн приоритеттүү милдет болуп саналат. «Биз өлкөлөрүбүздүн ортосундагы байланыштарды жакшыртуу жана жүктөрдүн транзиттик өтүүсүн эффективдүү камсыз кылуу үчүн транспорт коридорлоруна байланышкан долбоорлордун үстүндө жигердүү иштеп жатабыз. Биз ШКУ өлкөлөрүн бул жаатта кызматташууну колдоого жана биргелешкен инфраструктуралык долбоорлордун мүмкүнчүлүктөрүн изилдөөгө чакырабыз.

 ШКУ аймагынын экономикалык потенциалын дүйнөлүк аренага жылдыруу үчүн ШКУ аймагын эл аралык транспорттук-логистикалык системага интеграциялоо процессин тездетүү зарыл. Деңиз портторуна чыгуу мүмкүнчүлүгү жок жана эл аралык рыноктордон өтө алыс жайгашкан Кыргызстан үчүн бул маселе өзгөчө мааниге ээ», – деп белгиледи министр.

 Министр Д.Амангелдиев ошондой эле кыргыз тарап ШКУ мейкиндигинде экономикалык кызматташтыкты жигердүү илгерилетүүгө даяр экенине ишендирди. Министрлердин бул жолугушуусунун иши бүгүнкү жолугушуунун катышуучуларынын ортосундагы пикирлерди жана сунуштарды алмашуу көп тараптуу өз ара аракеттенүүнүн чөйрөсүн кыйла кеңейтүүгө, жакынкы келечекте инвестициялык жана соода-экономикалык активдүүлүктүн көрсөткүчтөрүн олуттуу жогорулатууга, ошондой эле бардык кызматташтыкты пайдаланууга мүмкүндүк берет.

ШКУнун ишине Иран Республикасы, Индия Республикасы, Казакстан Республикасы, Кытай Эл Республикасы, Кыргыз Республикасы, Иран Ислам

Республикасы, Россия Федерациясы, Тажикстан Республикасы, Өзбекстан Республикасы жана ШКУнун Катчылыгы катышууда.

 Бул жолугушууда Тараптар көп тараптуу соода-экономикалык кызматташтык программасын ишке ашырууга байланышкан маселелерди талкуулашат. Бул документтердин долбоорлору ШКУга мүчө-мамлекеттердин тышкы экономикалык жана тышкы соода ишмердигине жооптуу министрлеринин жыйынынын жүрүшүндө 2023-жылы Кыргыз Республикасынын ШКУга мүчө-мамлекеттердин Өкмөт башчылар кеңешине төрагалык кылуусунун алкагында кол коюуга коюлары күтүлүүдө. Ошондой эле КР Экономика жана коммерция министри Д.Ж. Амангелдиевдин ШКУга мүчө мамлекеттердин министрлери менен эки тараптуу жолугушуулары болмокчу.